Spis treści
Nazwy lin na jachcie
Na jachcie żaglowym znajduje się wiele lin, każda z nich ma swoją specyficzną nazwę i funkcję. Do najważniejszych należą: fał, szot, hals, szpring, cuma, sterlina, topenant, wanty, sztagi, backstagi i inne.
Lina do ustawiania żagla
Lina służąca do ustawiania żagla to fał. Lina służąca do podnoszenia żagla to też fał.
Dzięki fałom możemy podciągać żagle do góry, a także regulować ich kształt.
Szoty natomiast służą do regulacji kąta żagla w stosunku do osi podłużnej jachtu.
Olinowanie stałe jachtu
Olinowanie stałe to elementy, które utrzymują maszt w pionie. Należą do nich wanty (boczne), sztag (przedni) i backstagi (tylne). Są one nieruchome i nie zmieniają swojego położenia podczas żeglugi.
Sztagi to liny stabilizujące omasztowanie w płaszczyźnie symetrii
Rodzaje sztagów
- sztagi dziobowe – Mocowane do masztu i biegnące ku pokładowi w kierunku dziobu jednostki. Utrzymują maszt i zapobiegają jego przechyleniu w kierunku rufy
- sztagi międzymasztowe – Przebiegają pomiędzy sąsiednimi masztami np. od topu bezanmasztu do kolumny grotmasztu (bezansztag). Sztagi te mogą być czasem prowadzone w kierunku poprzedniego masztu.
- Achtersztagi – liny biegnące od topu lub górnej części masztu w kierunku rufy, gdzie są zamocowana do pokładu. Stabilizują maszt przeciwdziałając pochylaniu się go do przodu.
- Baksztagi – Przebiegają od topu masztu do okuć na burtach na odcinku pomiędzy rufą a masztem. Położenie okuć do których są przytwierdzone zależy od konstrukcji jachtu. Baksztagi jak sama nazwa w liczbie mnogiej wskazuje – występują parami, często w większej ilości. Baksztagami pracuje się podczas żeglugi. Baksztagi rzadko stosowane są zawsze przy ożaglowaniu bermudzkim, a często przy gaflowym, gdzie gafel utrudnia lub uniemożliwia mocowanie achtersztagu.
- sztagi drzewc pomocniczych – Tutaj tylko słyszałem nazwy takie jak watersztag, waterbaksztaag, achterwatersztag oraz achterwaterbaksztag, ale i tak nie wiem do czego służą bo nigdy ich na oczy nie widziałem
Nazwy oraz Rodzaje want na jachcie
Wanty to liny olinowania stałego które stabilizują maszt w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny symetrii jednostki pływającej (czyli żeby się nie bujał na prawo i lewo).
Wanty na jachcie występują symetrycznie parami na obu burtach, a na większych jachtach i żaglowcach jest ich zwykle kilka par.
Z jakiego materiału są wanty na jachcie
Wanty zazwyczaj wykonane są ze stalowych lin. Na większych łodziach spotyka się też wanty w postaci prętów. Rozmiar, liczba oraz układ want zależy od wielkości masztu i przeznaczenia jednostki pływającej.
Rodzaje want na jachcie
Nazewnictwo want pochodzi od części masztu, do którego są przymocowane; i tak wyróżniamy:
- Stenwanta
- Bramstenwanta
- Topwanta
- wanta krzyżowa
- wanta kolumnowa
Olinowanie ruchome jachtu
Olinowanie ruchome to linie, które służą do manipulacji żaglami i sterem. Do olinowania ruchomego należą fały, szoty, halsy, sterliny i inne. Na fał foka najczęściej używane są liny typu dyneema (dyneema to handlowa nazwa polietylenu o bardzi dużej masie cząsteczkowej), średnica to najczęściej 4-6 mm, w zależności od wielkości żagla. Fał foka może być też wykonany z cienkiej liny stalowej np 2mm
Lina linie nie równa
Jakie liny na fały
Wybór lin na fały zależy od wielu czynników, takich jak typ jachtu, rodzaj żeglugi, a także preferencje żeglarza.
Liny poliamidowe
Liny poliamidowe są elastyczne i odporne na ścieranie. Są idealne do zastosowań, gdzie potrzebna jest duża wytrzymałość na rozciąganie.
Liny polipropylenowe
Liny polipropylenowe są lekkie i pływają na wodzie. Są idealne do zastosowań, gdzie ważna jest niska masa i odporność na wilgoć.
Liny poliestrowe
Liny poliestrowe są bardzo wytrzymałe na rozciąganie i ścieranie. Są idealne do zastosowań, gdzie potrzebna jest duża wytrzymałość i długotrwałość.
Liny aramidowe
Liny aramidowe są niezwykle wytrzymałe na rozciąganie i bardzo odporne na wysokie temperatury. Są idealne do zastosowań, gdzie potrzebna jest maksymalna wytrzymałość.
Liny Vectranowe
Liny Vectranowe są bardzo wytrzymałe na rozciąganie i odporne na ścieranie. Są idealne do zastosowań, gdzie potrzebna jest duża wytrzymałość i odporność na ścieranie.
Jak wybrać linę żeglarską?
Wybór lin żeglarskich zależy od wielu czynników. Ważne jest, aby brać pod uwagę typ jachtu, rodzaj żeglugi, a także indywidualne preferencje. Ważne jest również, aby pamiętać o regularnej konserwacji i wymianie lin, aby zapewnić bezpieczeństwo i komfort podczas żeglugi.
Grafika na podstawie fotografii by shvets anna (peexels)
